دستگاه‌های CNC (کنترل عددی کامپیوتری) به دلیل دقت بالا، کارایی و قابلیت انعطاف‌پذیری، از تجهیزات حیاتی در صنایع مدرن نظیر تولید قطعات خودرو، هوافضا و قالب‌سازی به شمار می‌روند. با این حال، این دستگاه‌ها سرمایه‌گذاری قابل توجهی محسوب می‌شوند و برای حفظ عملکرد بهینه و افزایش طول عمر آن‌ها، نگهداری منظم و اصولی ضروری است. در این مقاله، پنج نکته کلیدی برای نگهداری دستگاه‌های CNC ارائه می‌گردد تا کاربران بتوانند از خرابی‌های احتمالی پیشگیری کرده و بهره‌وری این تجهیزات را به حداکثر برسانند.
۱. اجرای برنامه نگهداری دوره‌ای و منظم
- اهمیت: عدم توجه به نگهداری دوره‌ای می‌تواند به فرسودگی قطعات، کاهش دقت و در نهایت خرابی دستگاه منجر شود. برای مثال، ریل‌ها و بلبرینگ‌ها در صورت عدم روغن‌کاری به‌موقع، دچار سایش می‌شوند.
- راهکار: یک برنامه نگهداری منظم بر اساس دستورالعمل‌های سازنده دستگاه تدوین شود. این برنامه باید شامل روغن‌کاری ریل‌ها، اسپیندل و سایر قطعات متحرک، تمیزکاری براده‌ها و بررسی وضعیت قطعات فرسوده باشد. به عنوان نمونه، دستگاه‌هایی مانند کاروسل SC43 با وزن ۱۰۰ تن، نیاز به بررسی دوره‌ای محورها و موتورها دارند تا از فشار بیش از حد جلوگیری شود.
۲. استفاده از خنک‌کننده و روان‌کننده مناسب
- اهمیت: سیستم خنک‌کننده (Coolant) و روان‌کننده‌ها نقش مهمی در کاهش دمای ابزار و قطعه، افزایش عمر ابزار و حفظ دقت ماشین‌کاری ایفا می‌کنند. استفاده از خنک‌کننده نامناسب یا عدم تعویض به‌موقع آن می‌تواند به تجمع آلودگی و کاهش کارایی منجر شود.
- راهکار: از خنک‌کننده متناسب با جنس متریال (مانند خنک‌کننده روغنی برای فولاد) استفاده شود. همچنین، مخزن خنک‌کننده به‌صورت دوره‌ای تمیز و مایع آن تعویض گردد. برای روان‌کاری، از روغن‌های پیشنهادی سازنده استفاده شود و نازل‌های خنک‌کننده به‌درستی تنظیم شوند تا به طور مستقیم به محل ماشین‌کاری هدایت شوند.
۳. کالیبراسیون منظم دستگاه برای حفظ دقت
- اهمیت: با گذشت زمان، محورهای دستگاه ممکن است از تنظیم خارج شوند، که این امر به کاهش دقت در ماشین‌کاری منجر می‌شود. این مشکل به‌ویژه در دستگاه‌های قدیمی‌تر مانند فرز با کنترلر زیمنس ۸۱۰ مشهود است.
- راهکار: دستگاه به‌صورت دوره‌ای کالیبره شود. از ابزارهای کالیبراسیون مانند لیزر یا Ballbar برای بررسی دقت محورها استفاده گردد. در صورت مشاهده انحراف، تنظیمات محورها اصلاح شود. این اقدام به‌ویژه برای دستگاه‌هایی با کارگیر بزرگ مانند فرز دروازه‌ای Droop & Rein TF 2500 (با حرکت ۶,۴۰۰ میلی‌متر) اهمیت دارد.
۴. تمیزکاری و حذف براده‌ها پس از هر عملیات
- اهمیت: تجمع براده‌ها و آلودگی‌ها در بخش‌های مختلف دستگاه (مانند ریل‌ها، میز کار و اسپیندل) می‌تواند به سایش قطعات و کاهش دقت منجر شود. این مشکل در دستگاه‌های سنگین مانند تراش Poreba TPK90 با طول کارگیر ۵ متر بیشتر دیده می‌شود.
- راهکار: پس از هر عملیات، براده‌ها و آلودگی‌ها با استفاده از برس یا سیستم دمنده تمیز شوند. از ورود براده‌ها به بخش‌های حساس مانند ریل‌ها و سیستم خنک‌کننده جلوگیری شود. همچنین، فیلترهای سیستم خنک‌کننده به‌صورت دوره‌ای بررسی و تمیز شوند.
۵. آموزش اپراتورها و نظارت بر عملکرد آن‌ها
- اهمیت: اپراتورهای بدون تجربه ممکن است تنظیمات نادرستی انجام دهند یا از ظرفیت دستگاه بیش از حد استفاده کنند، که این امر به خرابی زودهنگام منجر می‌شود. برای مثال، بارگذاری بیش از حد روی دستگاه‌هایی مانند کاروسل SC43 می‌تواند به موتورها آسیب بزند.
- راهکار: اپراتورها برای کار با دستگاه و کنترلر (مانند زیمنس یا Heidenhain) آموزش ببینند. دوره‌های آموزشی تخصصی برگزار شود و از اپراتورهای باتجربه برای نظارت بر عملکرد استفاده گردد. همچنین، دستورالعمل‌های ایمنی و ظرفیت دستگاه به اپراتورها آموزش داده شود.
نتیجه‌گیری
نگهداری اصولی از دستگاه‌های CNC نه‌تنها طول عمر این تجهیزات را افزایش می‌دهد، بلکه دقت و کارایی آن‌ها را نیز حفظ می‌کند. اجرای برنامه نگهداری منظم، استفاده از خنک‌کننده و روان‌کننده مناسب، کالیبراسیون دوره‌ای، تمیزکاری دقیق و آموزش اپراتورها، از عوامل کلیدی در بهره‌وری این دستگاه‌ها هستند. اگر به دنبال دستگاه‌های CNC باکیفیت و قابل اعتماد برای کارگاه خود هستید، محصولات ارائه‌شده در “آذر سی ان سی” را بررسی فرمایید و برای دریافت مشاوره با ما تماس بگیرید.
بدون نظر